CTCP Sản xuất hàng gia dụng Quốc tế – nhà sản xuất dầu gội và sữa tắm X-men – đã chi ra 654 tỷ đồng để mua lại 1,68 triệu cổ phiếu làm cổ phiếu quỹ.
Tháng 2/2011, tập đoàn hàng gia dụng Ấn Độ Marico đã có thông báo mua lại 85% cổ phần của CTCP Sản xuất hàng gia dụng Quốc tế (ICP) – doanh nghiệp chuyên sản xuất các sản phẩm dầu gội, sữa tắm dành cho nam giới mang thương hiệu X-men. Theo báo chí Ấn Độ, giá trị của thương vụ này vào khoảng 60 triệu USD, tương ứng định giá ICP ở mức 70 triệu USD.
Một nửa số cổ phần trên được mua lại từ 2 quỹ ngoại là Mekong Capital và BankInvest, phần còn lại được mua từ các cổ đông sáng lập. Sau khi bán cổ phần chi phối cho Marico, ông Phan Quốc Công – người sáng lập nên ICP – tiếp tục đảm nhiệm vai trò Tổng giám đốc và giữ 15% cổ phần còn lại.
Ông Phan Quốc Công – người sáng lập nên ICP
Giá trị tăng gấp 3 sau 3 năm
Trong năm 2013, ông Phan Quốc Công đã chuyển nhượng toàn bộ số cổ phần còn lại của mình cho bà Nguyễn Yến Lam. Và trong năm 2014, ICP đã chi ra 654 tỷ đồng để mua lại toàn bộ 1,68 triệu cổ phiếu từ nhà đầu tư này, tương ứng mức giá xấp xỉ 389.000 đồng/cổ phiếu.
Tại mức giá này, vốn hóa của ICP lên đến 4.400 tỷ đồng, tương ứng 205 triệu USD (vốn hóa sau khi loại trừ cổ phiếu quỹ là 3.700 tỷ đồng) – gấp 3 lần mức định giá ban đầu khi Marico mua lại cách đây 4 năm.
Sau giao dịch này, phía Marico đã sở hữu xấp xỉ 100% lợi ích và quyền biểu quyết tại ICP. Đến ngày 15/5/2015, ông Phan Quốc Công đã chính thức rút lui hoàn toàn khỏi ICP sau 15 năm gây dựng với việc từ nhiệm vị trí Thành viên Hội đồng Quản trị kiêm Tổng giám đốc.
Năm 2010 – thời điểm trước khi Marico mua lại – ICP vẫn chỉ là một công ty có quy mô nhỏ với doanh thu gần 400 tỷ và lợi nhuận sau thuế đạt 12 tỷ đồng. Như vậy, Marico đã chấp nhận mua ICP tại mức giá gấp 100 lần lợi nhuận của năm 2010.
Các năm tiếp theo, lợi nhuận của ICP đã tăng lên nhanh chóng, đạt 48 tỷ trong năm 2011, 76 tỷ trong năm 2012 và 206 tỷ trong năm 2013. Tuy nhiên, trong năm tài chính 2014, cả doanh thu và lợi nhuận của công ty đều chững lại.
Mức tăng trưởng của ICP khá ấn tượng khi xét đến việc ICP phải cạnh tranh với các tập đoàn đa quốc gia quy mô lớn hơn nhiều như Unilever hay P&G.
Đầu năm 2014, ICP đã đổi niên độ tài chính từ 1/4 năm trước đến 31/3 năm sau để tương đồng với niên độ tài chính của công ty mẹ
Mặc dù 389.000 đồng cho 1 cổ phiếu là mức giá cao nhưng không hề đắt khi xét đến tốc độ tăng trưởng cao mà ICP đạt được trong các năm qua cũng như số lượng cổ phiếu của ICP khá thấp. Mức giá này chỉ tương ứng với hệ số P/E khoảng 23 lần, cao hơn 1 chút so với Vinamilk (20 lần) và thấp hơn khá nhiều so với mức 49 lần của công ty mẹ Marico.
Việc công ty chi tới 654 tỷ đồng để mua cổ phiếu quỹ có thể gặp phải rủi ro về dòng tiền trong ngắn hạn khi mà số tiền này tương đương 2/3 tổng tài sản trước thời điểm mua và lớn hơn tổng lợi nhuận của cả giai đoạn 2010-2014 cộng lại. Tất nhiên đây sẽ không phải là vấn đề lớn nếu công ty tiếp tục hoạt động ổn định và tạo ra lợi nhuận tốt trong thời gian tới.
ICP hiện đang sở hữu 2 công ty con là Thực phẩm Thuận Phát và Beauty Cosmetique. Hai công ty mang về hơn 200 tỷ doanh thu mỗi năm nhưng lợi nhuận không đáng kể.
Theo Kiến Khang