Khi bạn đọc những bài báo hay tạp chí về các lĩnh vực như kiến trúc hay hội họa chắc hẳn sẽ thấy thuật ngữ Art Nouveau xuất hiện. Thuật ngữ này nhìn chung vẫn còn tương đối xa lạ với những bạn không am hiểu về thiết kế đồ họa. Vậy trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những điều thú vị về phong cách Art Nouveau nhé.

Định nghĩa: Art Nouveau là gì?

Art Nouveau là một phong cách nghệ thuật độc đáo được bắt nguồn từ châu Âu và đã trở thành một trường phái nghệ thuật mang tính quốc tế tồn tại trong khoảng thời gian từ cuối thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX, trước Thế chiến I.

Người Pháp dùng thuật ngữ Art Nouveau với nghĩa là “nghệ thuật mới”, hay thuật ngữ này còn được mọi người biết đến dưới nhiều cái tên khác nhau như “nghệ thuật trẻ” – Jugendstil (tiếng Đức), “Stile Liberty” trong tiếng Ý, “Modernisme” trong tiếng Tây Ban Nha. Còn tại Việt Nam, Art Nouveau được hiểu đơn giản là trường phái Tân nghệ thuật.

Trào lưu nghệ thuật này thực chất được đặt tên theo một cửa hàng tại thủ đô Paris hoa lệ ở Pháp. Cửa hàng này chủ yếu mở ra với mục đích chính là thúc đẩy và ủng hộ ý tưởng nghệ thuật hiện đại như “Ia Maison de? Art Nouveau”. Nói cách khác, đây là phong cách nghệ thuật chịu ảnh hưởng trực tiếp từ nghệ thuật biểu trưng về sự chia sẻ và quan tâm đến cái đẹp, cụ thể là các chi tiết đẹp; ngoài ra cũng tiếp nhận ảnh hưởng từ nghệ thuật Celtic và Nhật Bản. Trào lưu Art Nouveau đã phát triển cực thịnh ở Anh tuy nhiên cũng gây được tiếng vang trên thế giới.

Trường phái nghệ thuật Art Nouveau được ứng dụng trong thực tế với nhiều lĩnh vực phong phú và đa dạng, có thể kể đến những lĩnh vực thiết kế phổ biến như nghệ thuật trang trí (nội thất, dệt may, trang sức,…) hay công trình kiến trúc. Ngoài ra Art Nouveau còn góp mặt trong các tác phẩm hội họa nổi tiếng và là nguồn cảm hứng bất tận cho rất nhiều họa sĩ cho đến nay.

Đặc điểm nổi bật của Art Nouveau

Nếu bạn đã từng biết đến Art Nouveau và xem qua những tác phẩm nghệ thuật liên quan đến trường phái này thì chắc hẳn sẽ nhận ra điểm nổi bật của phong cách này chính là tính hoa mỹ và lượn sóng. Các đường thẳng không có đối xứng, các họa tiết được cách điệu hóa dựa trên hình thức tự nhiên (ví dụ như hoa và cây cỏ), hay các tiên nữ có các đường cong cơ thể mềm mại,… Nhìn chung một tác phẩm của trường phái nghệ thuật này sẽ tương đối tỉ mỉ và phức tạp, từng chi tiết đều được cách điệu và sáng tạo sao cho tự nhiên nhất, nhưng vẫn có nét mềm mại và cuốn hút người xem.

Những đường cong được kéo dài một cách mềm mại và có hình dạng tuyến tính là những đặc điểm chính của phong cách nghệ thuật này. Cảm hứng thiết kế đa phần được các nghệ sĩ – họa sĩ lấy từ thiên nhiên, với những sự vật sự việc quen thuộc như cỏ cây, hoa lá, lông vũ,… Art Nouveau đã từng là thời kỳ ấn tượng của nghệ thuật trang trí với những đường nét tỉ mỉ, chi tiết qua cách thể hiện chi tiết không đối xứng, hình hoa lá hay hình xoắn, đặc biệt hơn sẽ là mái tóc của người phụ nữ đang bay trong gió.

Ứng dụng của Art Nouveau trong thiết kế

Có thể thấy, trường phái nghệ thuật này xuất hiện lâu đời và được sử dụng chủ yếu trong trang trí – điêu khắc – kiến trúc, ngoài ra còn có vô vàn những tác phẩm hội họa còn tồn tại đến nay. Vậy mới thấy được tình yêu nghệ thuật bất tận và sự khéo léo của những người nghệ sĩ cổ đại tài hoa như thế nào.

Với những bạn yêu thích các trường phái nghệ thuật cổ điển thì chắc chắn sẽ biết phong cách này qua hình ảnh Tòa tháp Eiffel được khánh thành năm 1889 tại Pháp. Nếu bạn có cơ hội du lịch đến các nước Châu Âu thì sẽ thấy được những dấu tích còn sót lại của Art Nouveau tại các công trình trang trí và kiến trúc.

Phong cách nghệ thuật này được biết đến nhiều nhất tại Châu Âu. Tuy nhiên do những biến cố trong lịch sử vào thế kỉ XIX – XX nên những tinh hoa của văn hóa này cũng được du nhập đến châu Á nhờ vào người Pháp và Anh. Không nói đâu xa, tại Việt Nam cũng có rất nhiều công trình mang dấu ấn của phong cách Art Nouveau. Tại Hà Nội – thủ đô của nước ta, bạn có thể dễ dàng bắt gặp hay đến ngắm nhìn phong cách này tại các địa điểm như Nhà khách chính phủ, Tòa soạn báo Hà Nội mới, Nhà hát lớn Hà Nội,…

Áp dụng vào kiến trúc hiện đại, Art Nouveau được sử dụng chủ yếu trong thiết kế phim trường, quán coffee, khu vui chơi giải trí,…Một số nơi như ga tàu hay bảo tàng, nhà hàng ở Châu Âu cũng vẫn lưu giữ dấu ấn của phong cách này. Nhìn chung, Art Nouveau vẫn tồn tại hàng ngày trong đời sống thẩm mỹ của con người, tác động đến nhiều ngành nghề lĩnh vực khác nhau và mang đến giá trị nghệ thuật cao.

Bộ sưu tập phong cách Art Nouveau

Phong cách Art Nouveau: Nghệ thuật

Nhắc đến Art Nouveau thì không thể bỏ qua các ứng dụng trong lĩnh vực nghệ thuật. Với sự tinh tế trong từng chi tiết của mình, Art Nouveau dễ dàng chinh phục được gu thẩm mỹ của bất kỳ ai yêu thích sự cổ điển và sang trọng trong thiết kế. Chính bởi vậy, Art Nouveau xuất hiện hàng ngày trong những điều nhỏ nhất, từ nội thất, thời trang,…

Có thể dễ thấy được Art Nouveau trong những thiết kế nội thất có đường cong mềm mại, họa tiết trang trí lấy cảm hứng từ thiên nhiên như trang trí trần nhà, ghế sofa hay đèn treo tường,… Bằng cách sử dụng những chất liệu phát sáng, những đường cong của thiết kế Art Nouveau càng được thể hiện mềm mại và huyền bí. Sự góp mặt của những đồ trang trí nội thất sẽ là điểm nhấn chính cho phong cách này. Với giá thành tương đối cao, những đồ nội thất mang hơi hướng của phong cách này được giới thượng lưu hết sức ưa chuộng. Màu sắc chủ đạo được lựa chọn là vàng và bạc, làm tôn lên sự trang trọng, quyền quý vốn có của trường phái nghệ thuật này.

Không chỉ nổi bật trong thiết kế nội thất, Art Nouveau còn được xuất hiện phổ biến trong ngành thiết kế thời trang. Art Nouveau mang đến một hơi thở hoàn toàn mới lạ, đậm chất cổ điển và quyến rũ khiến người nhìn muốn khám phá và sở hữu ngay khi nhìn thấy. Các nhà thiết kế đã rất khéo léo để ứng dụng những nét tinh tế mà phong cách này sở hữu lên các sản phẩm thời trang của mình. Bộ sưu tập mùa xuân của Prada vào năm 2008 đã rất thành công khi mang đến ấn tượng cho người xem bằng những họa tiết bắt mắt của Art Nouveau. Không chỉ có Prada, các thương hiệu lớn trên thế giới đều hết sức yêu thích và dành sự tinh tế của mình vào những tác phẩm có phong cách Art Nouveau.

Phong cách Art Nouveau: Kiến trúc

Art Nouveau vẫn là một nguồn cảm hứng bất tận cho những người nghệ sĩ từ xưa cho đến tận bây giờ. Không chỉ vậy, phong cách này cũng tác động và ảnh hưởng rất nhiều trong lĩnh vực kiến trúc, nhờ vậy mà chúng ta được ngắm nhìn những công trình mang đậm tính nghệ thuật và kết hợp nhiều trường phái nghệ thuật khác nhau.

Tại nơi bắt nguồn của phong cách nghệ thuật này, cái tên Antoni Gaudi nổi tiếng với việc khai thác và tận dụng được những khía cạnh nghệ thuật của phong cách Art Nouveau trong những công trình kiến trúc của mình. Có thể người nhìn sẽ cảm thấy khó hiểu và đôi chút kỳ quặc khi nhìn thiết kế của Gaudi, tuy nhiên càng nhìn sẽ càng bị thu hút và cảm thấy phong cách này đặc biệt đến lạ.

Chính bởi sự lôi cuốn và đặc biệt trong phong cách Art Nouveau mà rất nhiều kiến trúc sư đã dùng nó để thể hiện trọn vẹn ý tưởng và phong cách thiết kế của mình. Một công trình tiêu biểu mà chúng tôi muốn giới thiệu là nhà thờ Sagrada Familia do Antoni Gaudi thiết kế và lấy cảm hứng từ phong cách này. Những chi tiết tuy nhỏ bé và thân thuộc như cỏ cây, chiếc lá khô, đỉnh tháp, hình tổ ong, cầu thang hình trôn ốc,… nay đã được cách điệu và kết hợp hoàn hảo với nhau để tạo nên một công trình mang đậm chất nghệ thuật của Art Nouveau.

Nhìn chung, phong cách Art Nouveau cũng tương tự với các phong cách thiết kế kiến trúc khác, tuy nhiên vẫn có những đặc điểm đặc biệt và dễ thấy để làm nổi bật lên nét đẹp cổ đại của trường phái nghệ thuật này. Nếu như bạn thường quen với việc thấy những khối kiến trúc đối xứng nhau thì Art Nouveau sẽ không như vậy. Mặt tiền của các công trình sẽ mất cân đối hoặc hoàn toàn không đối xứng nhưng lại rất thu hút và đẹp mắt. Ngoài ra, phong cách nghệ thuật này sẽ sử dụng gạch men nhiều màu sắc để phục vụ trang trí.

Phong cách Art Nouveau: Thiết kế đồ họa

Với sự phát triển của công nghệ hiện đại như ngày nay, Art Nouveau đã lấn sân sang một sân chơi mới mang tên thiết kế đồ họa. Dù phong cách này đã xuất hiện và kết thúc ngay đầu thế kỷ XX nhưng vẫn để lại dư âm và mang lại nguồn cảm hứng cho các nhà thiết kế. Có thể thấy Art Nouveau xuất hiện trên những thiết kế poster, tranh ảnh hay hình minh họa và đến bây giờ vẫn được ưa chuộng và sử dụng.

Dưới sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại cùng sự sáng tạo không ngừng của mình, các designer hiện nay đã mang trào lưu này quay trở lại bằng những thiết kế mang hơi hướng vintage, retro. Art Nouveau một lần nữa được xuất hiện trên những bức tranh minh họa, những poster quảng cáo với màu sắc và hình ảnh sống động hơn bao giờ hết.

Vẫn là những đường cong mềm mại, bố cục bất đối xứng quen thuộc, thêm những họa tiết cỏ cây từ thiên nhiên, bạn sẽ vẫn dễ dàng nhận ra được hơi thở của Art Nouveau len lỏi đâu đây trong những ấn phẩm thiết kế đồ họa. Bằng sự khéo léo kết hợp của mình, các designer đã mang đến những thiết kế vừa mang hơi hướng hiện đại nhưng vẫn có màu sắc cổ điển trầm ấm, tái hiện lại trào lưu từ thế kỷ trước nhưng nhận lại được những phản hồi tích cực của người xem.

Art Nouveau dù xuất hiện và kết thúc từ lâu nhưng với xu hướng hoài niệm quá khứ của các designer như hiện nay thì đã trở nên sống động và thu hút hơn. Trào lưu nghệ thuật này len lỏi vào từng góc nhỏ của cuộc sống, mang trong mình hơi thở của thời gian và phong cách hào nhoáng, quý tộc.

Với những thông tin được cung cấp trong bài viết, hy vọng bạn đọc đã có những phút giây thư giãn khi tìm hiểu về trào lưu nghệ thuật Art Nouveau và những điều thú vị về phong cách này. Art Nouveau giống như cánh cửa huyền bí để kết nối thiết kế hiện đại với những màu sắc cổ điển trong cuộc sống, bởi vậy việc ứng dụng được phong cách này trong thiết kế đồ họa sẽ giúp bạn tạo điểm nhấn đặc biệt cho sản phẩm của mình. Để tham khảo nhiều hơn những khóa học thiết kế đồ họa, bạn có thể truy cập website https://arena.fpt.edu.vn/ để được hỗ trợ ngay nhé.

Nguồn: arena.fpt.edu.vn