Trong gần 40 năm theo dõi chỉ số Big Mac Index, cho thấy giá burger tại xứ cờ hoa đã thay đổi thế nào. Giá hamburger của McDonald’s tại Mỹ đã tăng hơn 3 lần. Trong khi đó, giá của một món ăn tương tự, combo xúc xích và đồ uống tại Costco, vẫn ổn định ở mức 1,5 USD và bán được hơn 200 triệu combo trong năm vừa qua. Richard Galanti, Giám đốc Tài chính của Costco từng tuyên bố sẽ “mãi mãi giữ mức giá này”.
Có lẽ khách hàng không phải là người hâm mộ duy nhất của Costco, mà còn có các nhà phân tích từ Phố Wall. Trong vòng 4 thập kỷ, giá cổ phiếu của Costco đã tăng gấp 430 lần so với mức 25 lần của các công ty lớn thuộc S&P 500. Tập đoàn đã tiếp tục hoạt động tốt hơn thị trường trong những năm gần đây. Vậy điều gì ẩn sau sự thành công lâu dài đó?
Costco là nhà bán lẻ lớn thứ 3 thế giới, sau Walmart và Amazon. Mặc dù doanh thu thấp hơn một nửa so với Walmart, nhưng tỉ suất lợi nhuận trên vốn của nhà bán lẻ này lại cao hơn gấp đôi ở mức gần 20%.
Trong khi hầu hết các nhà bán lẻ đều tăng lợi nhuận bằng cách tăng giá, thì Costo không đi theo con đường đó. Ảnh: Getty Images
Charlie Munger, một nhà đầu tư nổi tiếng từng phục vụ trong hội đồng quản trị của Costco từ năm 1997 cho đến khi ông qua đời vào năm ngoái, đã gọi đây là một “công ty hoàn hảo”.
Galanti đã mô tả mô hình kinh doanh của Costco “đơn giản một cách kiêu ngạo”, cho biết công ty được dẫn dắt bởi một ý tưởng đơn giản, đó là thu hút người mua hàng bằng cách cung cấp các sản phẩm chất lượng cao ở mức giá thấp nhất.
Bán hàng chỉ là phụ, bán thẻ thành viên mới chính
Tập đoàn thực hiện điều này bằng cách giữ mức chênh lệch giữa chi phí và giá thành thấp, trong khi tính phí thành viên cố định và ít đa dạng hóa các mặt hàng tồn kho, đồng thời đối xử hào phóng với nhân viên của mình.
Với Costco, chi tiêu cho quảng cáo gần bằng không. Không tốn tiền cho quảng cáo, Costco tiết kiệm được khoảng 2% chi phí một năm, cho phép công ty tái đầu tư số tiền đó vào việc giảm giá. Chiến lược này đã cho phép Costco giữ mức giá cực kỳ thấp, thường là luôn thấp hơn đối thủ.
Trong khi hầu hết các nhà bán lẻ đều tăng lợi nhuận bằng cách tăng giá, thì Costo không đi theo con đường đó. Tỉ suất lợi nhuận gộp của công ty dao động quanh mức 12%, so với 24% của Walmart.
Tuy nhiên, phần lớn lợi nhuận của Costco không đến từ việc bán hàng mà đến từ việc thu phí thành viên. Vào năm 2023, hoạt động bán thẻ thành viên mang lại cho Costco 4,6 tỷ USD mà hầu như không tốn thêm bất kì chi phí nào, đóng góp tới phân nửa vào khoản lợi nhuận thuần từ hoạt động của Costco.
Hoạt động bán thẻ thành viên thu về hàng tỷ USD cho Costco mà không tốn thêm bất kỳ chi phí nào, góp đến phân nửa trong khoản lợi nhuận.
Mỗi thành viên hạng Gold Star phải chi trả 60 USD một năm trong khi muốn nâng cấp lên hạng Executive thì số tiền cần chi là 120 USD. Số tiền tăng lên gấp đôi cũng đi kèm rất nhiều quyền lợi.
Với thẻ Gold Star, khách hàng được phép mua sắm ở tất cả cửa hàng Costco với giá cực kì tốt so với các siêu thị khác, trong khi đó với hạng thẻ cao hơn khách hàng sẽ được 2% hoàn tiền mỗi năm trên tổng số tiền mua sắm ở Costco cùng với rất nhiều khoản hoàn tiền khác sau khi đổ xăng,ăn uống, du lịch, mua sắm…
Joe Feldman, nhà phân tích tại Telsey Advisory Group lập luận rằng với mô hình này, khi công ty càng có nhiều thành viên thì sức mua của họ càng lớn, dẫn đến những giao dịch tốt hơn với các nhà cung cấp, hầu hết trong số đó sau đó được chuyển cho các thành viên của công ty. Khoản phí này cũng khuyến khích khách hàng tập trung chi tiêu tại Costco thay vì đi mua sắm tại nơi khác. Và trên thực tế chiến lược đó có vẻ hiệu quả khi mà tỉ lệ gia hạn thành viên lên tới 90%.
Tuyệt chiêu kinh doanh của chuỗi siêu thị Mỹ
Các cửa hàng Costco có một lựa chọn giới hạn khoảng 3.800 mặt hàng khác nhau. Trong khi Sam’s Club, đối thủ cạnh tranh cùng ngành, có khoảng 7.000 mặt hàng. Còn tính riêng siêu thị Walmart có khoảng 120.000 mặt hàng.
Costco xây dựng hệ thống siêu thị tối giản, hàng hóa được xếp chồng trên các kệ với số lượng lớn.
Khi mua nhiều hơn từ nhà cung cấp, các công ty sẽ có thể thương lượng tốt hơn cũng như mức giảm giá đáng kể hơn. Tuy nhiên, bằng cách giới hạn quy mô của mình, Costco có thể tập trung tốt hơn vào việc duy trì chất lượng. Các cửa hàng ít đa dạng hơn giúp họ sử dụng không gian hiệu quả hơn, doanh số bán hàng trên mỗi foot vuông của họ gấp 3 lần so với Walmart.
Và với ít sản phẩm hơn, Costco luân chuyển hàng hóa của mình nhanh gần gấp đôi so với các nhà bán lẻ, nghĩa là ít vốn bị dồn vào hàng tồn kho hơn.
Ngoài ra Costco còn xây dựng nhãn hiệu riêng Kirkland cung cấp các mặt hàng có nguồn gốc từ thiên nhiên, thực phẩm chức năng, rượu với giá thành hợp lý. Tỉ suất lợi nhuận trên các sản phẩm mang thương hiệu riêng của họ cao hơn khoảng 6 điểm phần trăm so với các thương hiệu như Hershey hay Kellogg’s.
Cuối cùng, Costco nổi bật trong số các nhà bán lẻ về cách đối xử với nhân viên của mình. Khoảng 60% nhân viên bán lẻ nghỉ việc mỗi năm. Tỷ lệ luân chuyển nhân viên tại Costco chỉ là 8%, hơn 1/3 số công nhân đã làm việc ở đó hơn mười năm.
Một lý do khiến tỷ lệ hao hụt thấp là lương. Costco trả lương cho nhân viên của mình cao “bất thường” so với các nhà bán lẻ khác. Nhân viên Costco cũng được nhận các gói bảo hiểm sức khỏe do công ty tài trợ.
Costco có một lực lượng lao động có động lực cao. Một nhân viên Costco trung bình tạo ra doanh thu gần gấp 3 lần so với một nhân viên trung bình của Walmart và Target. Điều này là do áp dụng hiệu quả mô hình kinh doanh của Costco. Các cửa hàng kho nhỏ lẻ của nó yêu cầu ít nhân viên hơn nhiều so với cửa hàng lớn điển hình khác. Khi nhân viên vui vẻ, được trả lương cao, họ nhiệt tình chăm sóc và giúp đỡ để khách hàng có trải nghiệm mua sắm tốt. Đó cũng là một trong những lí do khiến khách hàng quay lại cũng như gia hạn thẻ thành viên của mình.
Thứ hai là triển vọng nghề nghiệp. Công ty ưu tiên đề bạt các nhà lãnh đạo từ bên trong. Mặc dù người kế nhiệm ông Galanti đến từ bên ngoài nhưng những thành viên còn lại trong ban điều hành của Costco đã gắn bó với công ty hơn 20 năm. Nhà đầu tư huyền thoại Munger quá cố tự tin rằng Costco có “một tương lai tuyệt vời”. Khách hàng của chuỗi bán lẻ này có thể tiếp tục được thưởng thức món xúc xích trị giá 1,50 USD trong nhiều năm tới.
Nguồn: Báo phunumoi
