Tại sao Emotional Design quan trọng trong lĩnh vực thiết kế?
Emotional Design đánh thẳng vào tâm lý, cảm xúc của khách hàng, kích thích họ sử dụng sản phẩm của thương hiệu. Emotional Design không chỉ áp dụng cho các sản phẩm công nghệ, mà còn có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm thiết kế đồ họa, thiết kế sản phẩm vật lý, quảng cáo, trò chơi điện tử và nhiều lĩnh vực khác nữa.
Emotional Design là gì?
Emotional Design (thiết kế cảm xúc) là một khái niệm trong lĩnh vực thiết kế giao diện và sản phẩm, đề cập đến việc thiết kế với mục tiêu tạo ra trải nghiệm cảm xúc tích cực cho người sử dụng. Nó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kích hoạt và tương tác với cảm xúc của người dùng trong quá trình sử dụng sản phẩm.
Theo Emotional Design, sản phẩm không chỉ cần đáp ứng các yêu cầu chức năng và thẩm mỹ, mà còn cần mang đến trải nghiệm cảm xúc dễ chịu, thú vị và tạo niềm vui cho người dùng. Nó chú trọng vào việc thiết kế những yếu tố gợi cảm xúc, như màu sắc, hình dạng, âm thanh, cảm giác chạm, và giao diện người dùng, để tạo ra một kết nối tương tác sâu sắc giữa người dùng và sản phẩm.
Emotional Design phụ thuộc vào hiểu biết về tâm lý và cảm xúc của con người, và áp dụng các nguyên lý thiết kế để tạo ra các trạng thái cảm xúc khác nhau, từ sự hứng thú, vui mừng, đến thoải mái và hài lòng. Khi người dùng có trải nghiệm tích cực về mặt cảm xúc khi sử dụng sản phẩm, họ thường có xu hướng tăng sự hài lòng, sự gắn kết và trung thành với thương hiệu hoặc sản phẩm đó.
3 cấp độ của Emotional Design
Emotional Design được phân thành ba cấp độ chính, theo góc nhìn của Don Norman, một trong những nhà nghiên cứu hàng đầu về thiết kế người dùng. Các cấp độ này bao gồm:
- Cấp độ Visceral: Cấp độ đầu tiên của Emotional Design liên quan đến cảm nhận ban đầu và tức thì của người dùng khi họ gặp gỡ sản phẩm. Tại cấp độ này, thiết kế hướng đến kích thích các cảm giác ngay lập tức, như màu sắc hấp dẫn, hình dạng thú vị, âm thanh cuốn hút hoặc cảm giác chạm mềm mại. Sản phẩm được thiết kế tại cấp độ này nhằm tạo ra ấn tượng ban đầu và thu hút người dùng.
- Cấp độ Behavioral: Cấp độ thứ hai tập trung vào trải nghiệm sử dụng hàng ngày và các hành vi của người dùng khi tương tác với sản phẩm. Thiết kế tại cấp độ này nhằm tạo ra sự tương tác dễ dàng, thuận tiện và tốn ít nỗ lực từ phía người dùng. Điều này có thể đạt được thông qua việc xây dựng giao diện người dùng trực quan, cung cấp phản hồi nhanh chóng và dễ hiểu, và đảm bảo sự tương thích với nhu cầu và mục tiêu của người dùng.
- Cấp độ Reflective: Cấp độ cuối cùng của Emotional Design tương tác với cảm xúc, suy nghĩ và giá trị cá nhân của người dùng. Thiết kế tại cấp độ này nhằm tạo ra trải nghiệm sâu sắc, tạo niềm vui và cảm giác thành tựu, và kích thích sự tương tác và kết nối tình cảm giữa người dùng và sản phẩm. Điều này có thể đạt được bằng cách cung cấp cảm nhận về ý nghĩa, động lực và tầm nhìn lớn hơn của sản phẩm, giúp người dùng xác định và thể hiện bản thân thông qua việc sử dụng sản phẩm.
Các cấp độ này không chỉ độc lập mà thường tương tác với nhau để tạo ra một trải nghiệm toàn diện và tăng cường sự kết nối giữa người dùng và sản phẩm.
6 bước để áp dụng Emotional Design
Hiểu mong muốn cơ bản của người dùng
Khách hàng mong muốn một sản phẩm hoặc giao diện người dùng có khả năng gợi cảm xúc tích cực, mang đến niềm vui và tạo ra một trải nghiệm sâu sắc và đáng nhớ. Khi nhìn vào thiết kế, nếu khách hàng lập tức muốn sử dụng/ trải nghiệm sản phẩm đó, thì tức là đó là một thiết kế thành công. Khi ai đó nhìn thấy một quảng cáo đầu tư, họ lập tức muốn đầu tư. Khi ai đó thấy quảng cáo đồ ăn, họ lập tức muốn đến ngay nhà hàng để thưởng thức món ăn đó.
Sáng tạo linh vật thương hiệu
Linh vật thương hiệu có thể là một con vật, một nhân vật hoạt hình, một biểu tượng trừu tượng hoặc bất kỳ hình thức nào mà khách hàng có thể liên kết trực tiếp với thương hiệu.
Linh vật thương hiệu có thể tạo ra cảm xúc tích cực và kết nối tình cảm với khách hàng. Nó có thể gợi lên sự vui vẻ, tình yêu, sự gần gũi hoặc sự phấn khích từ phía khách hàng, tạo ra một mối quan hệ sâu sắc và gắn kết giữa khách hàng và thương hiệu.
Làm cho người dùng có cảm giác sở hữu
- Tạo sự cá nhân hóa: Tìm cách tạo ra trải nghiệm cá nhân hóa cho khách hàng. Hiểu rõ nhu cầu và mong muốn của khách hàng, và tùy chỉnh các trải nghiệm và dịch vụ để phù hợp với họ. Điều này giúp khách hàng cảm thấy rằng sản phẩm hoặc dịch vụ được tạo ra đặc biệt dành riêng cho họ.
- Tạo sự kết nối và tương tác: Tạo ra một sự kết nối và tương tác sâu sắc với khách hàng. Lắng nghe và tương tác với khách hàng, thể hiện sự quan tâm và sẵn lòng giúp đỡ. Điều này giúp khách hàng cảm thấy rằng họ được coi trọng và có một mối quan hệ sở hữu với thương hiệu.
- Tạo sự tham gia và tương tác: Kích thích sự tham gia và tương tác của khách hàng với thương hiệu. Tạo ra cơ hội cho khách hàng để chia sẻ ý kiến, ý tưởng và trải nghiệm của họ. Điều này tạo ra sự sở hữu và cam kết với thương hiệu.
Kể chuyện trong thiết kế
Kể chuyện trong thiết kế là một phương pháp sáng tạo để truyền tải thông điệp, trải nghiệm và giá trị của sản phẩm hoặc thương hiệu thông qua việc xây dựng một câu chuyện. Bằng cách sử dụng yếu tố truyền thông như hình ảnh, văn bản, âm thanh và tương tác, việc kể chuyện trong thiết kế có thể tạo ra một trải nghiệm sâu sắc và gắn kết giữa người dùng và sản phẩm.
Kể chuyện trong thiết kế có rất nhiều cách: tranh minh họa, hoạt hình, infographic… Để áp dụng phương pháp này, hãy tự trả lời những câu hỏi: Thương hiệu của bạn mang đến điều gì cho khách hàng? Thương hiệu của bạn cung cấp chúng như thế nào?
Chú tâm vào chi tiết nhỏ
Chú tâm vào chi tiết nhỏ trong thiết kế cảm xúc là một phương pháp quan trọng để tạo ra trải nghiệm cảm xúc tích cực cho người dùng. Bằng cách chú trọng vào các chi tiết nhỏ, bạn có thể tạo ra những ấn tượng và tác động đáng kể đến cảm xúc của người dùng.
Ví dụ, lỗi truy vấn trình duyệt “Page not found – 404” có thể bắt gặp trên bất cứ trang web nào. Sự cố này mang đến sự khó chịu cho người dùng nhưng bạn có thể biến nó thành trải nghiệm tích cực, khiến khách hàng dễ chịu hơn bằng cách đầu tư hình ảnh cho trang báo lỗi.
Tặng phần thưởng cho khách hàng
Hãy cung cấp cho khách hàng những phần thưởng nhỏ khi họ có tương tác với thương hiệu của bạn. Bạn có thể khiến khách hàng cảm thấy bạn quan tâm đến họ bằng cách thêm các món quà nhỏ vào đơn hàng của họ (chẳng hạn như kẹo, sticker…) hoặc tích điểm đổi quà.
Chỉ cần nhớ rằng, mặc dù phần thưởng phải phù hợp với thương hiệu, nhưng không nhất thiết phải mang logo của thương hiệu. Ví dụ bộ sticker là một món quà thú vị, nhưng hãy thêm vào đó những sticker không phải logo. Đối với thương hiệu dành cho thú cưng, bạn có thể tặng cho khách hàng những sticker hình bàn chân thú cưng hoặc muỗng chia thức ăn cho pet.
Nếu bạn muốn thiết kế của mình kết nối thành công với khách hàng, nó cần kết nối với khách về mặt cảm xúc. Một nhà thiết kế giỏi biết cách đánh vào trái tim cũng như tâm trí của người dùng bằng cách cho khách hàng thấy tại sao họ cần sử dụng sản phẩm của bạn.